Skrzyczne

---

Topografia

Skrzyczne to imponujący szczyt, który znajduje się na północnym krańcu grzbietu Pasma Baraniej Góry i Skrzycznego. Jego masyw oddziela dolinę górnego toku Żylicy od Kotliny Żywieckiej. Charakterystyczna sylwetka góry, która stromo spada ku wschodowi i północy, sprawia, że jest ona doskonale widoczna z wielu miejsc, takich jak Beskid Żywiecki czy Tatry. Dodatkowym elementem ułatwiającym identyfikację góry jest maszt nadajnika RTV, który znajduje się na jej szczycie.

Na stokach Skrzycznego rozciągają się tereny miejskie Szczyrku oraz pobliskich miejscowości Słotwina i Lipowa. Grzbiet między Skrzycznem a Skałą Malinowską wyróżnia się trzema wzniesieniami: Skrzyczne, Małe Skrzyczne oraz Kopa Skrzyczeńska.

W północno-wschodniej części masywu można znaleźć wiele interesujących wzniesień takich jak Skalite, Niesłychany Groń, Palenica oraz Mała Palenica. Region ten charakteryzuje się również potokami, które mają swoje źródła w okolicznych górach, w tym Potok Dunatów, Potok Graniczny, Potok Malinowy, Potok Drągowy, Kalonka, Malinowski Potok oraz inne potoki, które zasilają Żylicę.

Nazwa

Według popularnego przekazu, który został spisany w XVIII wieku w „Dziejopisie Żywieckim”, autorstwa ówczesnego wójta żywieckiego, Andrzeja Komonieckiego, źródło nazwy góry Skrzyczne (znanej też jako Skrzecznia) może być związane z dźwiękami wydawanymi przez żaby. W dawnych czasach, w miejscu obecnego Skrzycznego istniał staw, który według tradycji miał znajdować się w polodowcowym kotle, otoczonym przez Skrzyczne i Małe Skrzyczne.

W opisie można znaleźć wskazówki, jak w dawnych czasach wyglądało to miejsce: „Na której górze jest jezioro jedno na kształt stawu sitowiną zarosłe, gdzie czarna woda zawsze stoi, i stąd nazwana ta góra jest Skrzecznią albo Skrzeczno, że w tym jeziorze żaby często skrzeczą, że ich daleko pod wieczór słychać.” Wskazuje to na bogactwo biologiczne stawu oraz jego znaczenie w lokalnej tradycji i kulturze.

Przyroda

Masyw Skrzycznego to imponująca formacja geologiczna, składająca się z grubych warstw piaskowców godulskich. Jego strome stoki opadają ku dolinie Żylicy oraz Kotlinie Żywieckiej, co nadaje mu niezwykłego charakteru. W krajobrazie Kotliny Żywieckiej góra prezentuje się wspaniale, bowiem z wysokości blisko 800 metrów wystrzeliwuje ponad otaczające obniżenie.

Na północnej stronie, grzbiet tego masywu opada ku przełęczy Siodło poprzez kilka wysokich progów. Zbocza Skrzycznego pokrywają potężne pokrywy rumowiskowe, które obecnie częściowo porośnięte są lasem. To pozostałość wietrzenia mrozowego, które miało miejsce w okresie lodowcowym.

Interesującym aspektem tego obszaru są odkrywane od lat 60. XX wieku jaskinie i schroniska skalne, których na stokach Skrzycznego zidentyfikowano około 20. Największą spośród nich jest Jaskinia Pajęcza, której długość korytarzy wynosi 61 metrów. Obecnie jest ona niedostępna z uwagi na zawalenie wejścia. Jaskinia ta znajduje się na południowy zachód od hali Jaworzyna, na wysokości około 1075 m n.p.m., a jej nazwa pochodzi od bogatej fauny pajęczaków, które tu występują.

Warto również wspomnieć o flore Skrzycznego, która obfituje w rzadkie gatunki roślin. Na obszarze tym znajduje się jedno ze stanowisk tojadu mocnego morawskiego, co czyni ten region jeszcze bardziej fascynującym z perspektywy przyrodniczej.

Sport i turystyka

Na najwyższym punkcie Skrzycznego znajduje się schronisko PTTK Skrzyczne, które przyciąga wędrowców oraz turystów. Historia tego miejsca sięga przed II wojną światową, kiedy to istniało również inne schronisko, ulokowane pod Skrzycznem. W otoczeniu szczytu można znaleźć wiele atrakcji takich jak basen dla dzieci, ścianka wspinaczkowa, strzelnica ze strzałami z łuku oraz boisko sportowe.

Dostęp do skrzyżowania górskiego oferuje nowoczesna dwuodcinkowa kolej krzesełkowa „Skrzyczne”, która startuje z Szczyrku. W okolicy znajdują się znane trasy narciarskie o zróżnicowanym stopniu trudności, przynależące do Ośrodka Narciarskiego COS. W sumie, dostępnych jest około 14 km tras, w tym także jedna z tras FIS. Skrzyczne to również popularny kierunek turystyczny, oferujący liczne szlaki piesze oraz rowerowe, w tym te ekstremalne, które były gospodarzem zawodów Pucharu Polski.

Na trasie wycieczki nie sposób pominąć szlak w kierunku Baraniej Góry, miejsce atrakcyjne dla amatorów górskich wędrówek. Dodatkowo, wschodnia strona Skrzycznego, otwierająca się na białe pejzaże Jeziora Żywieckiego, stanowi doskonałe miejsce do startów dla miłośników paralotniarstwa.

Zagospodarowanie

Od końca lat 90. XX wieku na szczycie Skrzycznego dumnie wznosi się charakterystyczny maszt, który mierzy 87 metrów i pełni kluczową rolę jako nadajnik RTV. W pobliżu znajduje sięRadiowo-Telewizyjny Ośrodek Nadawczy Wisła/Skrzyczne, zarządzany przez firmę EmiTel z grupy TP SA.

Na samej wieży nadajnej EmiTela zainstalowane są różnorodne anteny przemienników amatorskich. W paśmie 2m funkcjonuje przemiennik o nazwie SR9B „Beskidek”, który pracuje na częstotliwości 145,7125 MHz. Dodatkowo w paśmie 70 cm działa przemiennik SR9SK, wykorzystujący częstotliwość 439,375 MHz.

Warto również wspomnieć, że od sierpnia 2007 roku zlokalizowany na Skrzycznym przemiennik telewizji amatorskiej, oznaczony jako SR9TVA, pracuje na częstotliwości 1250 MHz, przyczyniając się tym samym do rozwoju amatorskiego radiowego łączności.

Szlaki turystyczne

Wybierając się na pieszą wędrówkę na Skrzyczne, warto rozważyć kilka atrakcyjnych szlaków turystycznych. Pierwszym z nich jest trasa prowadząca ze Szczyrku Centrum przez halę Jaworzyna, która zajmuje około 2 godzin i 25 minut, a powrót to około 1 godzinę i 45 minut.

Kolejną opcją jest szlak prowadzący ze Szczyrku Centrum przez przełęcz Becyrek. Czas przejścia wynosi circa 2 godziny i 15 minut, a czas powrotu to 1 godzina i 40 minut.

Można również wyruszyć z Buczkowic przez Siodło pod Skalitem, co zajmie 3 godziny i 20 minut, a powrót wyniesie 2 godziny i 30 minut.

Inny ciekawy szlak prowadzi z Ostrego, gdzie czas przejścia to 2 godziny i 15 minut, a powrót zajmie 1 godzinę i 30 minut.

Warto rozważyć także trasę na przełęcz Salmopolską przez Malinowską Skałę, która zajmie około 2 godzin i 15 minut, a powrót potrwa 3 godziny.

Na zakończenie, osiągnięcie Baraniej Góry to kolejna interesująca propozycja, którą można zrealizować w 2 godziny i 45 minut, z powrotem zajmującym 3 godziny.

---

Oceń: Skrzyczne

---