Antoni Wieczorek, urodzony 8 maja 1924 roku w Szczyrku, to wybitny polski skoczek narciarski, który zapisał się w annałach sportu jako olimpijczyk. Jego pasja do narciarstwa sięgała aż do 48. roku życia, kiedy to zrezygnował z aktywnego skakania, jednak pozostawał związany z tą dyscypliną jako trener kadry narodowej skoczków.
W życiu osobistym Antoni Wieczorek ożenił się w 1948 roku z Cecylią Gajdzik, co otworzyło mu nowy rozdział. Rok po ślubie na świat przyszedł ich syn, Stanisław, który podążył śladami ojca, stając się zarówno skoczkiem, jak i zjazdowcem. Stanisław kontynuował rodzinne tradycje w sporcie i zyskał uznanie także jako pracownik naukowy AWF w Katowicach.
Antoni Wieczorek pozostaje inspiracją dla wielu młodych sportowców, a jego osiągnięcia w skokach narciarskich i nie tylko, na zawsze będą pamiętane.
Przebieg kariery
Antoni Wieczorek urodził się w rodzinie, w której jego matka, Anna z domu Pilarz, pracowała jako włókniarka w Bielsku, natomiast ojciec, Józef, był rolnikiem oraz cieślą. Antoni miał w domu trzech braci – Jana, Szymona i Bronisława oraz trzy siostry: Marię, Annę i Julię. Już w wieku 10 lat zafascynował się narciarstwem, uczestnicząc w konkurencjach alpejskich, takich jak zjazdy i kombinacje. Wkrótce jednak zajął się skokami narciarskimi. W 1938 roku zakończył edukację w Szkole Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki, a jednocześnie rozpoczął naukę zawodu kelnera.
Na przełomie lat 1940 i 1941 opuścił wieś, a w latach 1941–1945 pracował razem z bratem w Zakładach Chemicznych w Monowicach, mieszkając w Oświęcimiu, blisko obozu koncentracyjnego. W 1946 roku jego sportowa kariera nabrała tempa, gdyż wielokrotnie zdobył tytuły mistrza oraz wicemistrza Śląska. Wyjątkowym osiągnięciem okazała się jego wygrana w Zakopanem w 1948 roku, gdzie pokonał Stanisława Marusarza, choć nie udało mu się zakwalifikować do reprezentacji na igrzyska olimpijskie w Sankt Moritz.
Wraz z kolegami, Tadeuszem Kozakiem oraz Mieczysławem Gąsienicą-Samkiem, uczestniczył w „Wielkim Tygodniu Skoków” na mamuciej skoczni w Planicy. To tam, 15 marca 1948 roku, jako pierwszy Polak, osiągnął granicę 100 metrów (z podpórką), co było kamieniem milowym w jego karierze. W dalszych seriach miał lądowania na poziomie 99 m oraz 100 m, a późniejsze skoki przekraczały nawet 101 m. W latach 1950–1952 pełnił rolę kierownika schroniska na Skrzycznem.
W 1951 roku odniósł swój pierwszy sukces, zdobywając pierwsze miejsce w zawodach, a także ustalając rekord na skoczni narciarskiej w Krakowie. W 1952 roku wziął udział w konkursie na najdłuższy skok na Krokwi, rywalizując z takimi skoczkami jak Stanisław Marusarz, Jan Furman i Jan Kula. Po serii skoków, w której osiągnął 69,5 metra w pierwszej kolejności, w kolejnych seriach uzyskał wyniki 74 m i 76,5 m, co zapewniło mu pierwsze miejsce z łączną notą 324 pkt. Odniósł także triumf w Oberhofie, gdzie poprawił rekord skoczni wynoszącą 75 metrów.
Na igrzyskach w Oslo (Holmenkollen) oddał dwa skoki na 60,5 m, co dało mu 24. miejsce. Planował budowę obiektu w Szczyrku, gdzie możliwe byłyby skoki na odległość ponad 110 m. W 1954 roku ustanowił nowy rekord na Krokwi – 91 m, podczas gdy jego konkurent, Marusarz, nie zdołał ustać na 92,5 m. Anticipując wysoką lokatę na mistrzostwach świata w Falun, niestety Polacy nie wyjechali na te zawody. Kiedy miał jechać na olimpiadę w Cortinie d’Ampezzo, doznał poważnego upadku na Krokwi przed wyjazdem.
W 1958 roku, podczas Tygodnia Sportów Zimowych w Oberhofie, osiągnął trzecią pozycję, pokonując wielu znanych skoczków, takich jak Harry Glaß i Harry Lesser. Udało mu się zakwalifikować do reprezentacji na mistrzostwa w Lahti, jednak podczas pierwszego treningu ponownie doznał poważnego upadku, co uniemożliwiło mu start oraz spowodowało, że zajął odległe 35. miejsce w konkursie. Grudniowe zawody w 1961 roku w Seefeld były dla niego bardziej udane, zdobywając drugą pozycję oraz ustanawiając rekord tej skoczni. W sezonie 1961/1962 wziął udział w Turnieju Czterech Skoczni, gdzie uplasował się na 5. miejscu, uzyskując 839,4 pkt., tylko nieznacznie przegrywając z podium.
W ostatnich zawodach w Zakopanem, przed MŚ, był uważany za kandydata do medalu, jednak jego kariera sportowa zakończyła się po poważnym upadku podczas treningu, co nie pozwoliło mu na kontynuowanie startów.
Po zakończeniu kariery
Po zakończeniu kariery, Antoni Wieczorek przez wiele lat pozostawał aktywny w środowisku skoków narciarskich. Od 1966 roku występował jako trener w LZS Szczyrk, a w latach 1967–1969 pełnił funkcję opiekuna kadr narodowej. Był również odpowiedzialny za zbudowanie skoczni na Zbójnickiej oraz Jeziorze, a także igielitowej skoczni w Skalitem oraz w Biłej.
W 1970 i 1980 roku jego wpływy były odczuwalne w Szkole Sportowej w Szczyrku, gdzie pracował i dzielił się swoją wiedzą z młodymi adeptami skoków narciarskich. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie; zginął w wypadku samochodowym w Złotych Morawcach na Słowacji 16 sierpnia 1992 roku, wracając z wakacji na południu Europy.
Jego pamięć została uhonorowana poprzez organizację corocznych zawodów w skokach narciarskich o Memoriał Olimpijczyków ze Szczyrku. Wydarzenie to upamiętnia nie tylko Antoniego Wieczorka, ale także innych znakomitych sportowców, takich jak Antoni Łaciak, Józef Huczek oraz Stefana Przybyłę. Organizatorami tego przedsięwzięcia jest Stowarzyszenie Rekreacyjno-Sportowe „Sokół” w Szczyrku, a w 1992 roku w Szczyrku otwarto skocznię o nazwie Antoś, dedykowaną zarówno Łaciakowi, jak i Wieczorkowi, z punktem konstrukcyjnym ustawionym na 15 m.
Osiągnięcia
Igrzyska olimpijskie
Antoni Wieczorek, wybitny polski skoczek narciarski, brał udział w igrzyskach olimpijskich, gdzie starał się osiągnąć jak najlepsze wyniki. Jego niektóre występy są podsumowane w tabelach poniżej.
Oslo 1952 | – | miejsce 24 |
Starty A. Wieczorka na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo
Numer | Data | Rok | Miejscowość | Obiekt | Typ | Skok 1 | Skok 2 | Ocena | Różnica | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
24 | 24 lutego | 1952 | Oslo | Holmenkollen | indywidualny | 60,5 m | 60,5 m | 191,0 pkt | 35,0 pkt | Arnfinn Bergmann |
Przedstawione daty i wyniki pokazują, jak intensywne były jego zmagania na tym prestiżowym wydarzeniu.
Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym
W kontekście zawodów międzynarodowych, A. Wieczorek także brał udział w mistrzostwach świata, gdzie miał okazję zaprezentować swoje umiejętności na światowej arenie. Jego osiągnięcia na tych zawodach są odzwierciedlone w poniższej tabeli.
Lahti 1958 | – | Miejsce 35 |
Turniej Czterech Skoczni
Turniej Czterech Skoczni to jedno z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu skoków narciarskich, w którym uczestniczył Wieczorek. Jego wyniki są przedstawione w poniższej tabeli, ukazującej tego typu rywalizację i osiągnięcia.
4. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
---|---|---|---|---|
– | – | 37 | – | ? |
10. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
13 | 5 | 26 | 9 | 5 |
Sukcesy krajowe
Na krajowej scenie sportowej, Antoni Wieczorek zdobył wiele tytułów, które potwierdzają jego umiejętności. Wśród jego dalszych osiągnięć należy wymienić:
- mistrz Polski w skokach: 1954, 1955,
- wicemistrz Polski w skokach: 1951, 1958, 1960, 1961.
Przypisy
- Narciarstwo 1950/1951. historiawisly.pl. [dostęp 30.06.2018 r.]
- Skoczek Antoni Wieczorek ze Szczyrku. eszczyrk.pl.pl. [dostęp 28.06.2016 r.]
- a b Wyniki Mistrzostw Polski – 1920-2002. skijumping.pl. [dostęp 07.01.2012 r.]
- Antoni Wieczorek. archiwum.watra.pl. [dostęp 07.01.2012 r.]
- Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 07.01.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Jakub Węgrzynkiewicz | Maciej Bydliński | Stefan Hula (ur. 1947) | Antoni Łaciak | Władysław Marek | Henryk Marek | Jerzy Suchanek (siatkarz) | Bronisław Porębski | Kinga Rajda | Sebastian FryczOceń: Antoni Wieczorek